Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimiziň ynsanperwerlik, dost­doganlyk ýörelgeleri barha rowaçlanýar. Ata Watanymyz dünýäniň iň howpsuz, asuda, parahat ýurtlarynyň biri hökmünde giňden ykrar edilýär. Bu bolsa döwletimiziň bitaraplyk syýasatynyň, parahatçylygy, durnukly ösüşi gazanmak meýilleriniň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň güwäsidir. Parahatçylyk ýaşaýşyň ajaýyp peşgeşi, ykbalyň gymmatly serpaýydyr, durnukly ösüş bolsa eşretli şu gün, röwşen geljekdir. 

     Bitaraplyk döwletimiziň berkararlygynyň, halkymyzyň bagtyýarlygynyň nyşanydyr. Häzirki döwürde adamzat ýaşaýşyny gözelleşdirýän, nesillere bagtyýar geljegi miras goýmagyň möhüm guraly bolup durýan bitaraplyk taglymatynyň gadyr­gymmaty artyp, binýady has­da berkeýär. 

     Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan Bitaraplyk hukuk derejesi üç gezek ykrar edilen Türkmenistan döwletimiziň dünýäniň syýasy gurşawynda öňe sürýän baş taglymaty parahatçylykdyr, ynsanperwerlikdir, ynanyşmakdyr, adamyň iň ýokary gymmatlykdygyna bolan düşünjäni, onuň erkin ýaşaýşyna ynamy berkitmekdir. Türkmen Bitaraplygy parahat ýaşamak, erkin zähmet çekmek, dost­doganlygy pugtalandyrmak ýaly ýörelgeleri rowaçlandyrýan gymmatlykdyr. Ýurdumyzyň Bitaraplygynyň aýratynlygy onuň umumadamzat ýaşaýşyny gözelleşdirmäge, dünýä jemgyýetçiliginiň abadançylygyna gönükdirilýändiginde, türkmençilige mahsus milli ýörelgelere esaslanýandygynda jemlenýär. 

     Ýurdumyzyň daşary we içeri syýasatyna buýsanýan, guwanýan halkymyz «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen 2025­nji ýylda döwletimiziň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllyk toýuny dünýä halklary bilen jebislikde toýlar. Bu baýram dost­doganlygyň baýramyna öwrüler. 

     Goý, Ýer ýüzünde parahatçylygyň, dost­doganlygyň, ynanyşmagyň aýdyň güwäsine öwrülen türkmen Bitaraplygy biziň döwletimiziň şan­şöhratyny has­da belent derejelere ýetirsin! Bu ugurda ägirt uly işleri amala aşyrýan türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak, alyp barýan işleri rowaç bolsun! 

Tuwakgylyç Weliýew,

Türkmenistanyň Senagatçylar we 

telekeçiler partiýasynyň welaýat 

komitetiniň başlygynyň orunbasary, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty. 

     Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň 21-nji martynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde ýurdumyzyň başlangyjy bilen «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnamanyň üçünji gezek biragyzdan kabul edilmegi döwrümiziň beýik üstünlikleriniň nyşany bolup, göwünlere ganat bekledýän waka öwrüldi. Munuň özi, ilkinji nobatda, döwletimiz, halkymyzyň ykbaly bilen baglanyşykly bolup, şol bir wagtyň özünde halkara ähmiýete eýedir. Ol Türkmenistanyň dünýä dolan at-abraýyny ýene bir gezek belende göterýär. Halkymyzyň müňýyllyklardan gözbaş alýan parahatçylyk söýüjilik, dost-doganlyk, her bir meseläni oýlanyşykly, maslahatly çözmek babatdaky tejribelerini dabaralandyryp, bu ýörelgäni bütin adamzadyň hyzmatynda goýýar.

     Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan daşary syýasatda bitaraplyk ýörelgesine eýerjekdigini Garaşsyzlygynyň ilkinji günlerinden dünýä aýan edip başlady. Garaşsyzlyk ýyllarynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan ýurdumyzyň başlangyjy bilen kabul edilen ilkinji Kararnama türkmen Bitaraplygy bilen bagly boldy. 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Milletler Bileleşigine şol wagtky 185 sany agza döwletiň biragyzdan goldamagynda «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnama kabul edildi. Şonuň netijesinde ýurdumyz hemişelik Bitaraplyk halkara hukuk derejesine eýe boldy. Hut şunuň özi-de köp zatdan habar berýär. Türkmen özi bolup dünýä çykdy. Türkmen öz sözüni dünýä ýetirip gelýär. Döwletlilik binasyny uzak asyrlaryň synagyndan geçen milli pähim-parasady bilen mizemez edýär. Halkyň durmuşyň ähli taraplaryny öz içine alýan çuňňur pähim-parasadynda bitaraplyk ýörelgesine aýratyn orun degişli. 

     Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň ägirt uly tagallalary netijesinde ýurdumyzda hemmetaraplaýyn ösüş gazanyldy. Abadançylygyň polat galkany hökmünde Bitaraplyk derejämiz hem barha berkidilip, ösdürilip gelindi. 2007-nji ýylda paýtagtymyzda Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň açylmagy şunuň bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. 2015-nji ýylyň 3-nji iýunynda BMG-niň Baş Assambleýasy 193 döwletiň biragyzdan goldamagynda «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnamany ikinji gezek kabul etdi. 2017-nji ýylda Türkmenistanyň başlangyjy boýunça Baş Assambleýanyň Kararnamasy esasynda 12-nji dekabr Halkara Bitaraplyk güni hökmünde yglan edildi. Şeýlelikde, türkmen Bitaraplygynyň şanly senesi halkara baýramçylyk derejesine eýe boldy. Türkmen döwletiniň parahatçylyk söýüjilikli syýasaty dünýäde ýene bir gezek dabaralandy. «Türkmenistan — BMG» strategik maslahat beriş geňeşiniň döredilmegi, ýurdumyzyň başlangyjy esasynda halkara gün tertibiniň möhüm meselelerine degişli Kararnamalaryň onlarçasynyň kabul edilmegi hem berkarar döwletimiziň halkara giňişlikdäki abraýynyň uludygyndan habar berýär. 

     Häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyz peder ýoluny mynasyp dowam etdirýär. Bu döwür — taryhy özgertmeleriň dowamat-dowam bolýan, ähli ugurlarda uly ösüşleriň gazanylýan döwri. Türkmenistan daşary syýasatda hem Garaşsyzlygyň gysga döwri içinde gazanan uly tejribelerine, şol bir wagtda juda ygtybarly Bitaraplyk hukuk derejesine daýanmak bilen, adamzat üçin parahat durmuşyň, hyzmatdaşlygyň hem ösüşiň ýollaryny açýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy 2025-nji ýyly «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan etdi. Golaýda bolsa Milletler Bileleşigi üçünji gezek Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda Kararnamany kabul etdi. Munuň özi, birinjiden, hormatly Prezidentimiziň ata-baba ýörelgelerimize esaslanýan döwletlilik ýolumyzy, Gahryman Arkadagymyzyň yhlasy bilen binýady berkidilen peder ýoluny mynasyp dowam etdirýändigini aňladýar. Ikinjiden, abadançylyk, ynanyşmak, dost-doganlyk, ynsanperwerlik, hyzmatdaşlyk, ösüş ýaly ynsanlar üçin örän zerur ajaýyplyklara arka durýan bu nurana ýoluň bütin dünýäde doly ykrar edilýändigini görkezýär. 

     Türkmenistan oňyn Bitaraplyk syýasatyna ygrarlydygyny iş ýüzünde subut edip gelýär. Şundan gelip çykýan ynsanperwer başlangyçlar, abadançylygyň we halklaryň bagtly durmuşynyň hatyrasyna amala aşyrylýan, hemmeler üçin ähmiýetli anyk işler ýurdumyzyň daşary syýasatynyň özenini düzýär. Türkmenistan adamzadyň umumy bähbitleriniň hatyrasyna dünýä döwletleri, abraýly halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygyň gerimini barha giňeldýär. Dürli ugurlarda taslamalaryň we maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegine işjeň gatnaşýar. Agzybirligiň, dost-doganlygyň, asudalygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň ýurdy hökmünde Ýer ýüzünde parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmäge we pugtalandyrmaga goşant goşýar. 

     Mundan müňlerçe ýyl ozal hem halkymyz özüne mahsus häsiýetleri, edim-gylymlary, ynsanperwerligi, halallygy, mertligi bilen dünýäde şöhratlanypdyr. Muňa taryhdan mysallary näçe diýseň getirip bolar. Gadymy rim taryhçysy Pompeý Trog biziň ata-babalarymyz bolan skifler — türkmenler barada şeýle ýazypdyr: «Adalatlylyk baradaky düşünjäni olar kanunlar bilen däl, eýsem, öz akyllary bilen durmuşa ornaşdyrdylar. Olarda iň agyr günä ogurlyk hasaplanýar. Ähli adamlarda kesekiniň zadyna el urmazlyk we şunuň ýaly belent ahlaklylyk, seresaplylyk bolan bolsady, onda asyrlardan-asyrlara munça uruşlar bolmazdy. Ýunanlaryň kanunlaryň we ylmyň üsti bilen alyp bilmedik zadyny skifler tebigatdan alýarlar». Rus ýazyjysy, gündogarşynas Dmitriý Logofet bolsa şeýle diýýär: «Türkmen bir zady ederin diýip boýun alan bolsa, hökman sözünde tapylar. Eger kasam kabul eden bolsa, onda ol daşa ýazylan ýalydyr». 

     Görnüşi ýaly, başymyzy gök diredýän buýsançly wakalaryň ählisi, hakykatdan-da, halkymyzyň gadymyýetden gelýän beýik häsiýetleriniň, durmuş ýörelgesiniň bu günki berkarar döwletimiziň içeri we daşary syýasatynyň özenine siňdirilendigi bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Oguz han atamyzdan gelýän döwletlilik ýörelgesi Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň ady bilen dünýä çykýar. Muňa biziň hemmämiz — atalar hem eneler, gojalar hem ýaşlar, ylym-bilim, medeniýet işgärleri, islendik kärdäki adamlar, bütin halk bolup buýsanýarys.

Hatyja MUSTAKOWA,

Türkmenistanyň Mejlisiniň 

Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar 

syýasaty baradaky komitetiniň agzasy.

     Golaýda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise­prezidenti Oguljahan Atabaýewanyň ýurdumyza sapar bilen gelen «Al­Arabiýa» teleýaýlymynyň esasy alyp baryjysy Rizwan Hanyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşmagy we köp millionly tomaşaçysy bolan bu teleýaýlyma interwýu bermegi gaznanyň alyp barýan ynsanperwer işlerini dünýä ýaýmakda uly ähmiýete eýedir. Munuň özi diňe bir ýurdumyzyň däl, eýsem, bütin dünýäde çagalary goldamakda uly ynsanperwerlik kömegini berýän gaznanyň işleri bilen tanyşmaga ýardam berip, ýurdumyzyň bu ugurdaky başlangyçlarynyň dünýä halklarynda uly gyzyklanma döredýändigini görkezýär.

     29-njy martda Arkadag şäherinde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň döredilmeginiň 4 ýyllygy mynasybetli geçirilen «Parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: çagalaryň hatyrasyna halkara işiniň ösüşi» atly halkara maslahat hem munuň şeýledigini aýdyňlygy bilen tassyklaýar. Bu giň möçberli çärä hyzmatdaş ýurtlaryň birnäçesiniň döwlet düzümleriniň we jemgyýetçilik guramalarynyň, şeýle hem halkara guramalaryň ýolbaşçylarydyr wekilleriniň gatnaşmagy ynsanperwer ugurly halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygyň ösdürilýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. Halkara maslahata bagyşlanan dabaraly çäreleriň Arkadag şäheriniň Görogly adyndaky döwlet atçylyk sirkinde badalga almagy we oňa gatnaşyjylaryň Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezine baryp, ol ýerde alnyp barylýan işler bilen tanyşmaklary bejergi alýan çagalarda uly täsir galdyrdy. 

     Maslahatyň dowamynda seredilen meseleler onuň Jemleýji resminamasynda beýan edilip, ol Birleşen Milletler Guramasynyň resmi dillerine terjime edildi we Baş Assambleýanyň 79-njy sessiýasynyň gün tertibiniň resminamasy hökmünde ýaýradyldy. 

     Ýakynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewanyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýetiniň Monako Knýazlygyna iş sapary hem aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Saparyň dowamynda gaznanyň wise-prezidentiniň Monako Knýazlygynyň Milli Geňeşiniň Başlygy Tomas Bresso bilen duşuşyp, saglygy goraýyş işiniň, daşky gurşawy goramak babatdaky tagallalaryň we bu ugurdaky halkara hyzmatdaşlygyň meseleleri barada pikir alyşmagy aýratyn ähmiýete eýe boldy. 

     Ynsanlary hoşniýetlilige çagyrýan, hemaýata mätäji goldamak, haýyr-yhsan etmek ýaly asylly ýörelgelere milletimiz taryhyň ähli döwürlerinde ähmiýet berip, nesilden-nesle dowam etdirip gelýär. Döwürleriň synagyndan geçen ahlak ýörelgelerimiz jemgyýet tarapyndan ykrar edilen ölçegler hökmünde aýalyp, mazmun taýdan asyrlarboýy baýlaşdyrylypdyr. 

     Gahryman Arkadagymyzyň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly kitabynda ýagşylykdyr haýyr-yhsan etmegiň şahsy, jemgyýetçilik hem-de ykdysady bähbitleriniň barmak büküp sanardan köpdügi, ýüregiň bitakat bolsa, dert basmarlasa, işiň ugrukmasa, zehiniň açylmasa, dilegiň kabul bolmasa, sadaka berip, ýagşylyk etmelidigi barada aýdylýar.  

      Arkadagly Gahryman Serdarymyz Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen jemgyýetiniň belent ruhy däplerine we ýörelgelerine eýermek bilen, mümkinçiligi çäkli çagalara goldaw bermek meselesine aýratyn ähmiýet berýär. Asylly maksatlar ykdysady we durmuş çäreleriniň giň toplumyny öz içine alýar. Ilatyň durmuş üpjünçiligini gowulandyrmak, haýyr-sahawat işini ýaýbaňlandyrmak, ynsanperwerlik kömegi babatda döwlet tarapyndan berilýän goldawyň görnüşleri artýar. Haýyr-yhsan işlerine gatnaşyjylaryň hem sany köpelýär. Bu babatda hukuk gatnaşyklary yzygiderli kämilleşdirilýär. Ynsanperwerlik ýörelgeleriniň jemgyýetçilik gatnaşyklarynda giňden orun almagyna, adamlaryň hal-ýagdaýynyň, ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna uly üns berýändigi, haýyr-sahawat işini ösdürmekde bitiren uly hyzmatlary göz öňünde tutulyp, 2023-nji ýylyň 10-njy oktýabrynda Arkadagly Gahryman Serdarymyz «Arkadag» medaly bilen sylaglandy. Mälim bolşy ýaly, bu sylag bilen ýurdumyzda adamyň kanuny bähbitlerini goramak we üpjün etmek boýunça hukuk kepilliklerini döretmekde, aýratyn hemaýata we goldawa mätäç çagalary durmuşa uýgunlaşdyrmaga hem-de taýýarlamaga gönükdirilen guramaçylyk, kanunçylyk, hukuk, ykdysady çäreler toplumyny durmuşa geçirmekde, ata-babalarymyzyň asylly ýörelgelerini özünde jemleýän Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işine yzygiderli goldaw bermekde, ynsanperwerlik, adalatlylyk, sahawatlylyk ýörelgelerini durmuşa geçirmek arkaly haýyr-sahawat işine giň gerim bermekde görnükli hyzmatlary bitirenler sylaglanýar. 

     Gaznanyň döredilmeginden bäri geçen dört ýylyň içinde ýüzlerçe çaganyň saglygyny dikeltmek, çylşyrymly operasiýalary geçirmek işleri mugt alnyp baryldy. Bu çygyrdaky aladanyň diňe şular bilen çäklenmän, çagalaryň operasiýalardan soňky dikeldiş döwründe-de ýerli saglyk öýleriniň aýratyn gözegçiliginde saklanmagy, mynasyp dynç almagy üçin ähli zerur şertleriň döredilýändigini bellemek gerek. Kyn durmuş ýagdaýyna düşene hemaýat bermek çäreleri döwletiň çäginde ýaýbaňlandyrylman, bu asylly ýörelgeler halkara derejede-de ýola goýulýar. Gaznanyň hasabyna Owganystana, Pakistana, Täjigistana, Türkiýä, Ukraina, Russiýa, Palestina ynsanperwerlik ýükleri ugradyldy. Bilşimiz ýaly, «Adatdan daşary ýagdaýda halkara ynsanperwer kömegi hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň talaplaryna görä, ynsanperwer kömegi bermek üçin niýetlenen maddy-tehniki, azyk, lukmançylyk we beýleki harytlar hem-de serişdeler, şeýle hem adatdan daşary ýagdaýda ejir çekenleriň zerurlyklaryny kanagatlandyrmak üçin niýetlenen ilkinji zerur zatlar (iýmit önümleri, geýim, aýakgap, arassaçylyk närseleri, derman serişdeleri, lukmançylyk maksatlaryna niýetlenen önümler we başgalar) ugradylýar. Şu ýylyň başynda Milli Liderimiziň Monako Knýazlygyna sapary wagtynda Şazada Albert II bilen duşuşygynda medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlygyň hatarynda Şazada zenan Greýsiň gaznasy bilen Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň maksadalaýykdygyna hem üns çekilmegi işleriň geriminiň has-da giňeýändigini görkezýär. 

     Ýurdumyzda haýyr-sahawat işini amala aşyrmak kanunçylyk, ynsanperwerlik, aýanlyk, meýletinlik, bähbitleriň umumylygy we oňa gatnaşyjylaryň hukuklarynyň deňligi ýaly asylly ýörelgelere esaslanýar. Asylly işler haýyr-sahawatçylar tarapyndan amala aşyrylýar. Olaryň sogap işleri emlägini, şol sanda pul serişdelerini we intellektual eýeçiliginiň obýektlerini eýeçilige tölegsiz ýa-da ýeňillikli şertlerde geçirmegi, eýeçilik hukugynyň islendik obýektlerine eýelik etmek, peýdalanmak we ygtyýarlyk hukuklaryny tölegsiz ýa-da ýeňillikli şertlerde bermegi, tölegsiz ýa-da ýeňillikli şertlerde işleri ýerine ýetirmegi arkaly amala aşyrylyp bilinýär. 

     Durmuş syýasaty baradaky meseleleri oňyn çözmekde ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasy we onuň düzümleri bilen giňden hem-de netijeli hyzmatdaşlyk edýändigini bellemek gerek. Türkmenistanyň Çagalaryň ýaşaýşyny, goraglylygyny we ösüşini üpjün etmek boýunça Bütindünýä Jarnamasyna, Birleşen Milletler Guramasynyň Çaganyň hukuklary hakynda Konwensiýasyna goşulmagy bu ugurda alnyp barylýan işleriň aýdyň güwäsi bolup durýar. Döwletimiz ady agzalan Konwensiýa 1994-nji ýylda goşuldy. Häzirki wagtda 190-dan gowrak döwletiň tassyklan bu Konwensiýasynyň maddalarynda atanyň-enäniň çaganyň ösmegi, zerur durmuş şertlerini öz ukyplarynyň mümkinçilikleriniň çäklerinde üpjün etmegi üçin esasy jogapkärçiligi çekýändigi bellenendir. 

     Haýyrly maksatlary çelgi edinip, 25-nji martda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň medeniýet ulgamyna gözegçilik edýän orunbasary hem-de ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň zenan ýolbaşçylary bilen duşuşygynda-da ösüp gelýän ýaş nesilleriň saglygy, olaryň çeper döredijilige ukyplaryny açyp görkezmek bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, bu düzümiň howandarlyk etmeginde «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: çagalaryň gözýetimi, dünýägaraýşy» atly bäsleşigiň geçirilmegi möhüm ähmiýete eýedir. Görnüşi ýaly, bu haýyr-sahawat gaznasy ösüp gelýän ýaş nesilleriň döredijilik ukybyny açmakda hem zerur işleri durmuşa geçirýär. 

     Arkadag şäherinde ýerleşýän Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezinde dünýäniň öňdebaryjy ýokary tehnologiýaly enjamlary oturdylyp, degişli bejergi-dikeldiş işlerini amala aşyrmak, lukmançylyk hyzmatlaryny ýokary derejede guramak üçin ähli mümkinçilikler bar. Şol bir wagtda ösüp gelýän ýaş nesilleriň tebigy zehinini, ukyp-başarnygyny ýüze çykarmak bilen bagly halkara derejedäki çäreler işjeň gerim alýar. Munuň özi körpe nesli umumadamzat ähmiýetli ynsanperwer garaýyşlarda terbiýelemek, ruhy, beden taýdan sagdyn ösüşi gazanmak çygryndaky hukuklary dabaralandyrýar. Şeýle hoşmeýilli tagallalar netijesinde jemgyýetde ynsanperwerlik ýörelgeleri hem barha ilerleýär.

Merjen BORJAKOWA,

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş 

syýasaty baradaky komitetiniň hünärmeni.

     Paýtagtymyzda «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: durnukly ösüşi üpjün etmekde sebitara ykdysady hyzmatdaşlygyň orny» atly halkara maslahatyň geçirilip, oňa türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagy ýatdan çykmajak wakalara beslendi. Munuň özi Türkmenistanyň ählumumy parahatçylygy hem-de durnukly ösüşi üpjün etmäge, sebitara we halkara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmäge gönükdirilen halkara başlangyçlarynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. 

     Sebitara ykdysady hyzmatdaşlyk durnukly ösüşi üpjün etmekde strategik ähmiýete eýedir. Bu hyzmatdaşlyk söwda, energetika, ulag we ekologiýa ýaly ugurlarda bilelikdäki taslamalary öz içine alýar. Bu ulgamlarda hyzmatdaşlyk etmek diňe bir ykdysady ösüşe ýardam bermek bilen çäklenmän, eýsem, ýurtlaryň arasyndaky ynanyşmak dialogyny hem pugtalandyrýar, bu bolsa durnukly ösüşi üpjün etmegiň möhüm şerti bolup çykyş edýär. 

     Milli Liderimiziň öňe sürýän umumadamzat bähbitli başlangyçlarynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan uly goldawa eýe bolmagy beýik işleriň özenini düzýär. Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan syýasaty dünýäde parahatçylygy pugtalandyrmakdan, halklaryň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklarynyň gerimini giňeltmekden, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklary alyp barmakdan ybaratdyr. Ýurdumyz dünýä döwletleriniň ençemesi bilen ykdysady, medeni, gumanitar we ylym, bilim babatynda hyzmatdaşlygy giň gerimde ýola goýýar. Häzirki döwürde energetika pudagynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge täze mümkinçilikler döredilýär. Munuň özi sebitiň we dünýäniň ösüşi, umumadamzat bähbitleri üçin täze mümkinçiliklerdir. 

Merdan ORAZMEREDOW,

Türkmenistanyň Döwlet 

energetika institutynyň mugallymy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

    Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň täze taryhy türkmen halkynyň müňlerçe ýyllyk ösüş ýolunyň beýikligini, dünýäde rejeli şan-şöhratyny gaýtadan ýüze çykaran aýratyn ähmiýetli döwürdir. Bu döwürde döwlet durmuşynda-da, jemgyýetçilik durmuşynda-da köp zat özgerdi. Durmuşyň özgerýän şertleri adamlaryň aň-düşünjesine, garaýyşlaryna belli bir derejede täsir etdi. Garaşsyz ösüşimiziň anyk maksatnamalary, ýurdumyzyň syýasatynda, ykdysadyýetinde, medeni-ynsanperwer ýörelgelerinde anyklygyň we kesgitliligiň ýüze çykmagy halkyň geljek baradaky ynamyny has-da berkitdi.

     Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan özgertmeleridir maksatnamalary häzirki döwürde döwleti dolandyrmagyň syýasy-jemgyýetçilik, durmuş-ykdysady ugurlarynda örän netijeli tejribe hökmünde nusgalyk ösüş ýoluna öwrüldi. Şunda halkymyz täze taryhymyzyň döwletlilik ýolunyň ösüşlere ukyply, döwrüň özgerişlerine çalt uýgunlaşýan döwrebap ýörelgelerini döretmekde we ösdürmekde Gahryman Arkadagymyzyň aýratyn şahsyýetlik derejesine bada-bat göz ýetirdi. Munuň özi dünýä jemgyýetçiliginiň hem nazaryndan sypmady. Öz döwründe daşary ýurtly meşhur syýasatçylaryň Milli Liderimiziň zehinli syýasatçy, başarjaň döwlet ýolbaşçysy hökmünde ornuna ýokary baha berip, Türkmenistanyň Prezidentiniň öz döwletini, öz halkyny siwilizasiýanyň gazananlaryna ýakynlaşdyrýandygy, munuň bolsa ýurduň abadançylygynyň hatyrasyna ösüşe barýan göni ýoldugy baradaky pikirleriniň örän dogrudygyny wagt görkezdi. Dünýä metbugatynda Milli Liderimiziň alyp barýan ýolunyň türkmen döwletini uly ýeňişlere ýetirjekdigi hakynda öňdengörüjilik bilen aýdylypdy. Türkmenistanyň diňe bir içerki ösüşde däl-de, halkara derejede ileri tutýan işiniň many-mazmunyndaky ählumumy parahatçylygy üpjün etmäge gönükdirilen ynsanperwer döwlet syýasaty täze döwrüň garaýyşlary hökmünde öňe çykdy. Gahryman Arkadagymyzyň kemala getiren, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň üstünlikli dowam etdirýän parahatçylyk söýüjilikli döwlet syýasaty ýurdumyzyň ähli ugurlardaky ösüşleriniň daýanjydyr, gazanýan ýeňişlerimiziň gözbaşydyr. 

     Häzirki döwürde dünýäde parahatçylygy üpjün etmek, ylalaşykly, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek wajyp wezipe bolup durýar. Halkara gatnaşyklardaky çylşyrymly ýagdaýlaryň çözgüdini tapmagyň aňsat bolmadyk şertlerinde Türkmenistanyň alyp barýan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatynyň ähmiýeti has-da ýokarlanýar. Ählumumy

ösüşiň ýagdaýlary seljerilende, parahatçylygy üpjün etmegiň we ylalaşyk gazanmagyň şertleriniň syýasy-jemgyýetçilik çemeleşmeleriniň çygryndan has giňdigine hem-de çuňdugyna göz ýetirmek bolýar. Şu nukdaýnazardan, türkmen halkynyň MilliLideriniň häzirki döwürde dünýä gatnaşyklarynda ýüze çykýan özgerişleriň diňe birsyýasy garaýyşlary, ykdysady gatnaşyklary üýtgetmek bilen çäklenmän, eýsem, durmuş medeniýetine, jemgyýetiň ruhy durmuşyna, ylalaşykly ýaşamagyň ahlagyna wepelsepesine täsir edýändigi baradaky çuň manyly pikirine aýratyn üns bermek möhümdir. Gahryman Arkadagymyz bu ugurda täze özgerişleriň zerurdygyny nygtaýar. Şunda jemgyýetiň aňyýet, ruhy kämilligi bilenbagly iňňän derwaýys wezipäni çözmegiň jogapkärçiliginiň döwlet syýasatyndaky düýpli ornuna ünsli garamakzerurdyr. «Döwlet» diýen düşünje adamzatjemgyýetiniň öňde-soňda döreden iň kämil, iň adalatly, iň ýokary derejeli gurluşy bolup, döwletiň kämilligini kesgitleýängörkeziji hem onuň alyp barýan syýasatyna baglydyr. Döwletlilik düşünjesi, döwlet bilen halkyň arasyndaky gatnaşyklar, ilki bilen, hukuk taýdan kesgitlenilýärwe kanunçylyk arkalyaňladylýar. Munuň özi nazaryýet hemdurmuş babatda bu düşünjeleriň düýp manysyna anyklyk berýär. Şunda aňyýet işini, ynsanperwerlik ideýalaryny durmuşa geçirmegiň jemgyýetçilik ulgamlarynyň garamagyndaky iş diýlip hasaplanmagy kähalatda kadagiren düşünje bolupdurýar. Emma häzirki döwür bu garaýşa täzeçe çemeleşmegiň zerurdygyny äşgär edýär.

     Döwletiň ähli ugurlarda alyp barýan syýasaty, ýurduň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegine ýolbaşçylyk edýän dolandyryş, guramaçylyk düzümleriniň işleri, döwlet we jemgyýetçilik durmuşyny kadalaşdyrýan kanunçylyk, hukuk ulgamynyň işi jemgyýet bolup ýaşamagyň ilkinji şerti hasaplanýar. Şunuň bilen birlikde, döwletiň wezipe çygrynda raýatlaryň aňyýet, ruhy sazlaşygy baradaky tagallanyň möhüm ornunyň bolmalydygyny «maglumatlar asyrynyň» ösüş ýagdaýlary aýdyň görkezýär. Munuň özi adamzat jemgyýetiniň geljeginiň kepilligini üpjün etmek derejesindäki jogapkärli wezipe bolup durýar. Döwletiň, tutuş ýurduň, jemgyýetiň maksada okgunly, kadaly ösüş ýoluny dowam etdirmegiň esasy şerti döwlet bilen halkyň arasyndaky jebislik bolýan bolsa, döwletiň daşary syýasatynyň netijeliligi hem her bir ýurduň jemgyýetçilik, syýasy, durmuş taýdan durnuklylygyna köp derejede baglydyr. Şoňa görä-de, döwletiň alyp barýan medeni-ynsanperwer syýasaty derwaýys ugurdyr. 

     Üçünji müňýyllygyň ýaşaýyş şertleriniň «maglumatlar asyrynyň» ösen derejesi netijesinde düýpli özgerýändigini bellemek bilen, ýene bir durmuş hakykatyna üns bermek zerurdyr. Şertler näderejede özgerse-de, ynsan öz duýgy-düşünjesi, ruhy-aňyýet ýagdaýy babatda tebigy durkuny saklap galýar. Adamyň maddy we ruhy islegleri, ymtylyşlary, bu ugurdaky tagallalary öňküligine galýar. Beýik akyldarymyz Magtymguly Pyragynyň: 

     Sözlär bolsaň ýagşy sözle,

     Halk ýamanyň bizarydyr­

diýen setirleri-de adam ruhunyň hiç haçan özgermeýän içki özeniniň manysyny çözleýär. Düşnükli, sadalyk bilen aýdylýan bu pikirde adamzat ýaşaýşynyň beýik hakykaty hem-de adam aňyny dogry ýola gönükdirýän güýç bar. Ol duýgy güýjüdir. Ynsanlary ýagşy sözlemäge, haýyr işlere iterýän, ýürekden we aňdan gaýdýan şol güýji oýarýan köp aňyýet ulgamlary bar. Ylahyýetiň, sungatyň, medeniýetiň, edebiýatyň, halk döredijiliginiň müňýyllyklaryň dowamynda döredilen umman ýaly çäksiz hazynasy tutuşlygy bilen pany dünýäniň «ynsan» atly gudratynyň ruhuna, aňyna, duýgy-düşünjesine gönükdirilen bolsa, adam aňynyň iň belent ideýalary ynsanperwerligi ündeýän bolsa, ýaşaýşyň baky ýoly hökmünde adalatyň dowam etmegini nesihat edýän bolsa, onda bu beýik adamkärçilikli maksadyň hemişe we hemme zatdan ýokarda durmalydygy düşnüklidir. Bu düşünje halkara gatnaşyklar babatda-da esasy çelgi bolmalydyr. 

     Elbetde, dünýä ösüşinde, döwletleriň gatnaşygynda kähalatda bäsdeşligiň we bähbit aramalaryň netijesinde käbir meseleleriň ýüze çykýan halatlary bolýar. Bitarap Türkmenistan döwlet syýasatynda şeýle meseleleri çözmegiň hemmeler üçin haýyrly ýollarynyň medeniýete hem-de ahlaga bagly bolmalydygy baradaky başlangyçlar bilen çykyş edýär. Şoňa görä, Milli Liderimiz dünýäde syýasatyň ahlak tarapyna üns bermelidigi baradaky pikiri hemişe nygtaýar. Syýasat nähili mazmunda, nähili derejede alnyp barylsa-da, haýryň haýyr bolup galýandygyny, şeriň bolsa hemişe şer bolup galýandygyny döwrüň täze filosofik garaýşy hökmünde öňe sürýär. Diýmek, Gahryman Arkadagymyzyň paýhas-parasatlylyk, öňdengörüjilik bilen işläp taýýarlan we durmuşa geçirýän, hormatly Prezidentimiziň üstünlikli dowam etdirýän döwletlilik ýörelgesiniň çylşyrymly dünýä ýagdaýlarynyň häzirki pursatlarynda ösüşiň we durnuklylygyň ajaýyp nusgasy hökmünde öňe çykmagy Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň alyp barýan içeri hem daşary syýasatynyň beýik gazananydyr. «Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen şygarlaryň ynsanperwer maksatlaryna beslenen bu döwlet syýasatynyň netijeliligini we döwrebaplygyny ýurdumyzyň yzygiderli ösüşleri aýdyň görkezýär. 

     Ählumumy ösüşde köp zat özgerýär. Şol sanda geosyýasy, geoykdysady gatnaşyklaryň hilinde-de täzeçe garaýyşlar adat bolup gelen ugur-ýollara özgerişlik girizýär. Ählumumy ösüşiň çäklerinde Merkezi Aziýa döwletleriniň ornunyň ýokarlanýandygy halkara gatnaşyklardaky möhüm özgeriş bolup durýar. Gözbaşyny gadymy taryhy köklerden alyp gaýdýan türkmeniň döwletlilik ýörelgeleriniň döwrüň talaplary bilen sazlaşýan gymmatly tejribesi bu günki gün eziz Watanymyzyň şan-şöhratyny halkara derejede belende galdyrýar. Gahryman Arkadagymyzyň halkyň ruhy-aňyýet mirasyna, türkmen taryhynyň beýik tejribesine, nusgalyk ýoluna daýanýan döwlet syýasatyny döwrüň ösüş belentligine çykarmagynyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň türkmeniň milli ösüş ýoluny häzirki zaman dünýä tejribesi bilen has-da baýlaşdyrmagynyň halkara syýasy-ykdysady giňişlikde hyzmatdaşlyk üçin örän ygtybarly merkeziň döremegine, ösen döwletleriň ünsüni özüne çekýän sebit derejesine ýetmegine uly ýardam berýändigini bellemek zerurdyr.

      Halkara gatnaşyklarda we özara bähbitli hyzmatdaşlygy netijeli ýola goýmakda diňe bir ykdysady mümkinçilikleriň ýeterlik däldigini, ilki bilen, parahatçylygyň hem-de ynanyşmagyň zerurdygyny, hiç bir päsgelçiliksiz öňe gitmek, bagtyýar durmuşy, okgunly ösüşleri üpjün etmek üçin dünýä syýasatyny ynsanperwerleşdirmegiň ähli ugurdaky gatnaşyklaryň esasynda durmalydygy döwrüň talabydyr. Gahryman Arkadagymyzyň dünýä döwletleriniň ylalaşykly ýaşamagynyň ahlak we pelsepe jähetlerine pugta üns bermegiň zerurdygy baradaky pikiri döwrebap halkara gatnaşyklaryň binýatlaýyn esasyny kemala getirmegiň taryhy taraplaryny açyp görkezýär. Şu nukdaýnazardan, Milli Liderimiziň: «Ahlak kadalary durmuş üçin ýöredilendir. Bu gymmatlyklar adamzady goramak we onuň hemmetaraplaýyn kämilleşmegine we ösmegine ýardam bermek üçin döredilendir. Syýasat hem şeýledir» diýen paýhasly sözleriniň häzirki zaman halkara syýasatyny kadaly dowam etdirmekde möhüm ähmiýete eýedigini ýurdumyzda, sebitde soňky wagtlarda bolup geçýän halkara wakalar hem aýdyň subut edýär. 

     Hormatly Prezidentimiziň «Magtymguly — dünýäniň akyldary» atly kitabynda belleýşi ýaly, bu gün Türkmenistanyň dünýä döwletleriniň we halklarynyň arasynda dost-doganlygy pugtalandyrmak, halkara gatnaşyklarda ynanyşmak medeniýetini ösdürmek babatda alyp barýan umumadamzat ähmiýetli tagallalaryna ýokary baha berilýär. Döwlet Baştutanymyzyň parahatçylyk we ynanyşmak filosofiýasynyň ählumumy ähmiýeti, oňa hemişe isleg bildirilýändigi, onuň oňyn häsiýete eýedigi baradaky pikirleri häzirki döwürde halkara gatnaşyklary sazlaşykly alyp barmagyň ýörelgelerini aňladýan paýhas dürdänesi bolup dünýä dolýar. Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň döwrüň çylşyrymly meselelerini çözmekde, ösüş maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmekde esasy daýanja, ösüşleriň kepiline öwrülmeginde döwlet bilen halkyň arasyndaky baglanyşygy pugtalandyrýan, ynanyşmagy we hyzmatdaşlygy halkyň ruhy durmuşynyň binýadyna öwürýän nusgalyk tejribäniň taryhy orny bardyr. Hormatly Prezidentimiz: «Türkmenler öz durmuş medeni nusgasyny, parahatçylygy, agzybirligi üpjün edip gelen milli ýörelgelerini döreden halk hökmünde tanalýar» diýip nygtamak bilen, halkyň hatyrasyna bitirýän ähli beýik işlerinde şol milli ýörelgelere esaslanýar. Şeýle düşünje we döwür baradaky garaýyşlar bilen halk bähbitli beýik işleri amala aşyrýan hormatly Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary esasynda bu günki gün Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyz dünýäniň iň ösen döwletleri bilen deňhukukly hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek ýoluna düşdi. Gahryman Arkadagymyzyň saýasynda, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň ählumumy parahatçylyk barada belent maksadyň hasyl bolmagy ugrundaky ählumumy hereketiň öň hatarlarynda orun alýandygy türkmen halkyny buýsandyrýar. Goý, bu gadymyýetden gözbaş alýan şöhratly ösüş ýolumyz dowamat-dowam bolsun! 

Ata SERDAROW,

Türkmenistanyň Demokratik 

partiýasynyň başlygy, 

Mejlisiň deputaty.

    Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlaryny, döwletli tutumlaryny ýörelge edinýän hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda ähli ugurlar boýunça giň gerimli özgertmeler üstünlikli amala aşyrylýar. Munuň özi agzybir halkymyzyň bagtyýarlygyny üpjün etmäge, dünýäde parahatçylygy, özara bähbitli halkara hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmäge mümkinçilik berýär.  2025­nji ýylyň dünýä derejesinde «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilmegi bolsa halkymyzyň göwün guşuny ganatlandyrýar. Munuň özi hemişelik Bitaraplygymyzyň binýadynda durýan gymmatlyklaryň dünýäde giňden ykrar edilýändiginiň nyşanydyr.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň hem­de hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde türkmen Bitaraplygy halkara giňişlikde uly gyzyklanma eýe bolýar. Ýakynda, has takygy, 21­nji martda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79­njy sessiýasynyň 61­nji plenar mejlisinde ýurdumyzyň başlangyjy bilen «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnamanyň biragyzdan üçünji gezek kabul edilmegi bagtyýar zamanamyzyň taryhyna altyn harplar bilen ýazylan buýsançly waka öwrüldi. Bu waka BMG­niň Baş Assambleýasynyň ýurdumyzyň sebitiň ýurtlary we dünýä döwletleri bilen parahatçylykly, dostlukly gatnaşyklary ösdürmekde eýeleýän işjeň ornuny ykrar edýändigini tassyklaýar.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda geçirilýän iri forumlarda, maslahatlarda hem eziz Watanymyzyň köpugurly başlangyçlary, asylly maksatlary gyzgyn goldanylýar. Şu ýylyň 19­njy martynda paýtagtymyzda türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda geçirilen «Halkara Parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: durnukly ösüşi üpjün etmekde sebitara ykdysady hyzmatdaşlygyň orny» atly halkara maslahat hem munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu halkara forum ýurdumyzyň sebitde durnukly ösüşi üpjün etmäge gönükdirilen oňyn başlangyçlarynyň dünýä derejesinde ykrar edilýändiginiň nobatdaky beýany boldy. 

Agzybirligiň hem jebisligiň ýoly bilen ynamly ilerleýän türkmen halky Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyny uly üstünliklere, taryhy wakalara besleýär. Milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda gazanylýan ösüşler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň belent şan­şöhratyny artdyrýar. Eziz Diýarymyzy ösüşleriň röwşen ýoly bilen öňe alyp barýan, berkarar Watanymyzyň halkara abraýyny belende göterýän Gahryman Arkadagymyza hem­de Arkadagly Gahryman Serdarymyza alkyş aýdýarys.

Begenç GURBANGELDIÝEW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň Ykdysady meseleler baradaky

komitetiniň agzasy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň taryhy günlerinde Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň sekizinji maslahaty geçirilip, onda döwletimiziň ösüşine, halkyň bagtyýar durmuşyny pugtalandyrmaga degişli birnäçe kanunlaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy we kabul edildi.

Olaryň hatarynda «Kazyýet hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň täze beýany, «1966-njy ýylyň Ýük markalary hakynda Halkara konwensiýasyna degişli 1988-nji ýylyň Teswirnamasyna goşulmak hakynda», «Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna goşmaça girizmek hakynda», «Türkmenistanyň käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda», «Administratiw önümçilik hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda», «Döwlet syrlary hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna goşmaça we üýtgetme girizmek hakynda», «Awtomobil ulagy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda», «Migrasiýa hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna goşmaçalar we üýtgetmeler girizmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary bar. 

Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň Mejlisiň deputatlarynyň öňünde goýýan wezipelerinden, berýän maslahatlaryndan ugur alnyp, şeýle hem döwletimiziň kanunçylyk binýadyny döwrüň gazananlaryna laýyk kämilleşdirmek maksady bilen kabul edilen bu kanunlar, ilkinji nobatda, özünde adam hakdaky aladalary jemleýändigi bilen gymmatlydyr. «Kazyýet hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň täze beýany kazyýet ulgamynyň işiniň hukuk esaslaryny halkara ölçeglerine laýyklykda has-da kämilleşdirmekde, maşgala mukaddesligini goramakda we agzybirligini saklamakda, çagalaryň iň gowy bähbitlerini üpjün etmekde adyl kazyýetliligiň döwrebap kanunçylyk esasyny döretmäge uly ýardam eder. Şeýle hem «Türkmenistanyň käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, Türkmenistanyň Jenaýat, Arbitraž iş ýörediş, Jenaýat iş ýörediş, Raýat iş ýörediş, Türkmenistanyň Zähmet we Maşgala kodekslerine, «Salgytlar hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunyna, «Adam söwdasyna garşy hereket etmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi.  

Hormatly Prezidentimiz 2024-nji ýylyň 24-nji sentýabrynda geçen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki taryhy çykyşynda hem: «Täze kanunçylyk namalaryny kabul etmek we yzygiderli kämilleşdirip durmak häzirki döwrüň möhüm talaplarynyň biri diýip pikir edýärin» diýip aýratyn nygtap geçdi. Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň sekizinji maslahatynda kabul edilen kanunlar ýurdumyzy durnukly ösdürmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak, jemgyýetimiziň hukuk esaslaryny has-da pugtalandyrmak babatda berk binýat bolup hyzmat edýär. 

Adam hakdaky aladany döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry hökmünde durmuşa geçirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyza we Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarys.

Ýeňiş HAÝYTJANOW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň 

deputaty.

Türkmenistan döwletimizde hormatly Prezidentimiziň bimöçber aladalary netijesinde behişdi bedewlerimiz halkyň köňül buýsanjyna öwrülip, ýurdumyzyň şan-şöhratyny dünýä ýaýýar. 

Türkmeniň köňül buýsanjy, uçar ganaty hasaplanylýan behişdi bedewleriň taryhyna ser salanyňda asman giňişligi ýaly giň we çuň hakykatyň ýatandygyny bilmek bolýar. Türkmen ýigidi üçin bedew üsti Süleýmanyň tagty hasaplanylýar. Bu barada nusgawy şahyrymyz Seýitnazar Seýdiniň:

     Müneňde şaý bolsa tükel esbaby,

     Tagty-Süleýmandyr üsti bedewiň.

    Juleýleseň atlaz bile zerbaby,

    Şonda biarmandyr üsti bedewiň. —

— diýen setirleri muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Owadanlykda, ýyndamlykda deňi-taýy bolmadyk ahalteke bedewlerimiziň tarypy şahyrana döredijilige, nusgawy edebiýata, geçmiş taryhymyza siňendir. «Kowusnamada»: «Dünýe ynsan bilendir, ynsanam haýwan bilendir haýwanlaryň iň gözeli bolsa atdyr. At saklamak hojalykçylykdyr, mertlikdir. Aty we lybasyňy gowy sakla, at bilen lybas hem seni gowy saklar» diýen ýaly çuň manyly sözlere duş gelmek bolýar. Mundan başga-da, ahalteke bedewiniň ýyndamlygy, owadanlygy, çydamlylygy, wepalylygy, duýgurlygy barada geçmişiň taryhçylary, alymlary, atşynaslary özleriniň eserlerini taryhyň sahypalarynda galdyrypdyrlar.  

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda ýurdumyzyň atçylyk sport toplumlarynda bu baýramçylyga bagyşlanylyp geçirilýän çärelere işjeň gatnaşmak biz — ýaşlar üçin örän buýsançlydyr. Çünki gözüňi dokundyryp duran ahalteke bedewlerini synladygyňça synlasyň gelýär. 

“Paýhas çeşmesi” atly kitapda hem toý-tomaşalaryň bezegi hasaplanýan behişdi bedewler hakynda «Bedew at menzil keser», «At ady bilen, ýigit ody bilen», «At dosty — ata dosty», «At gylygyna eýesi ýetik», «At keselini andyz açar», «At ýaly bilen owadan, zenan — saçy bilen» ýaly birnäçe nakyllar we atalar sözleri bar. 

Asuda Watanymyzyň goýnunda atçylygy ösdürmekde gadymy ýol-ýörelgeleriň rowaçlanmagyna giň ýol açan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak, belent başlary aman bolsun!

Aýjemal ALLANOWA.

Murgap etrabyndaky 28-nji orta 

mekdebiň mugallymy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty. 

Bitaraplyk hukuk derejesi BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan üç gezek ykrar edilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy Milletler Bileleşiginiň taryhynda möhüm sahypa öwrüldi. Döwlet Baştutanymyzyň parasatly we öňdengörüjilikli daşary syýasaty netijesinde Türkmenistanyň öňe sürýän halkara ähmiýetli başlangyçlary dünýä jemgyýetçiliginde uly gyzyklanma döredýär. Çünki bu başlangyçlar parahatçylyk we ynanyşmak arkaly durnukly ösüşi üpjün etmäge gönükdirilendir. Şu aýdýanymyza mysal hökmünde Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” hem-de “Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy” atly Kararnamalary ýatlamak bolar. 

Garaşsyz Türkmenistanymyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygynyň baýramy “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip atlandyrylan ýylymyzyň taryhy wakasy bolup, şanly senäniň toý dabarasy dünýä dolar. Indi 30 ýyla golaý döwrüň içinde Türkmenistan döwletimiz möhüm wezipeleri halkara tagallalary birleşdirmek we syýasy-diplomatik şertleri döretmek üçin zerur çäreleri görüp, parahatçylykly ýol bilen çözülmegi ugrunda çykyş edip gelýär. Bu bolsa, döwletimiziň halkara abraýynyň täze belentliklere çykmagynda möhüm ähmiýete eýe bolýar.

Ali RAHMEDOW.

Ýolöten etrap häkimliginiň bölüm müdiri, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.