TEBIGATY GORAMAKDAKY TAGALLALAR

     Türk­me­nis­tan baý hem-­de tä­sin ösüm­lik dün­ýä­si we gö­zel tebigaty bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Daş­ky gur­şa­wyň eçi­len aja­ýyp gözel­li­gi­ni go­rap sak­la­mak, yl­my taý­dan öw­ren­mek we gel­jek­ki ne­sil­lere ýe­tir­mek hä­zir­ki döw­rüň ­mö­hüm­ tala­by­ bo­lup­ dur­ýar.­ Mil­li Li­de­ri­mi­ziň hem-­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň­ asyl­ly­ başlan­gyç­la­ry­ esa­syn­da­ yn­sanla­ryň te­bi­gat bi­len saz­la­şyk­da ýaşa­ma­gy­na­ gö­nük­di­ri­len ­uly iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Jemgyýeti­mi­ziň­ eko­lo­gik ­me­de­ni­ýe­ti kä­mil­leş­ýär, ýur­du­myz bagy-bos­san­ly­ga ­bü­ren­ýär. 

     Te­bi­ga­tyň go­rag­ly­ly­gy­nyň üp­jün edil­me­gi ­ug­run­da döwletimi­ziň­ hal­ka­ra de­re­je­dä­ki baş­lan­gyç­la­ry yk­lym­la­ryň we sebit­le­riň ara­syn­da­ky äh­lu­mu­my äh­mi­ýe­te eýe bo­lan­ eko­lo­gi­ýa aba­dan­çy­ly­gy­na­ my­na­syp go­şant­dyr.­ Ýurdumyzyň­ äh­li­ ulgamlary­na in­no­wa­sion hä­si­ýet­li, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa tehno­lo­gi­ýa­la­ry, «ýa­şyl yk­dy­sa­dyýe­tiň» ýörelgeleri­ni giň­den ornaş­dyr­mak te­bi­gy se­riş­de­le­ri re­je­li peýdalan­mak­da, energiýanyň ­tä­ze çeş­me­le­ri­ni,­ ne­ti­je­li­ usullaryny öw­ren­mek­de, eko­lo­gi­ýa­ny go­rap sak­la­mak­da ­we­ dikelt­mek­de­ oňyn ­tä­si­ri­ni ýetir­ýär. Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, hormat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baştutan­ly­gyn­da eko­lo­gi­ýa taýdan howp­suz­ yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ we sena­ga­ty ös­dür­mek, te­bi­ga­ta aýaw­ly çe­me­leş­mek, onuň baýlykla­ryn­dan re­je­li peý­da­lan­mak bi­len bag­ly iş­le­nip dü­zü­len uzak möh­letle­ýin ­mak­sat­na­ma­lar, ­taslamalar­ üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar. Kö­pet­da­gyň aja­ýyp dag ete­gin­de ýer­leş­ýän Ar­ka­dag şä­he­ri­niň san­ly mag­lu­mat ­aragatnaşyk we «ýa­şyl» tehnologiýala­ra esas­lan­ýan mümkinçilik­le­ri mu­nuň aý­dyň­ subutna­ma­sy­dyr. 

     Ar­ka­dag­ şäheriniň ­bi­rin­ji ­tap­gy­ryn­da­ky desgala­ryň­ gur­lu­şy­gyn­da­ ekologik ­taý­dan aras­sa se­riş­de­le­riň ula­nyl­ma­gy bu ýer­de ekologi­ýa ýa­ly mö­hüm ug­ra aý­ra­tyn üns be­ril­ýän­di­gi­ni tassyklaýar. Tä­ze şä­he­re «Ýew­ro­pa­da Howpsuzlyk­ we­ Hyzmatdaşlyk Gu­ra­ma­sy­nyň se­bi­tin­de durnukly, ýa­şyl, howa üçin­ oňaý­ly­ we­ in­no­wa­sion­ çöz­güt­li şäheri­ ösdürmek» taslamasy­na­ go­şu­lan­dygy ba­ra­da­ky güwänama­nyň be­ril­me­gi bu ul­gam­da öň­de goý­lan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li çö­zül­ýän­di­gi­ne­ şaýat­lyk­ ed­ýär.­Ýur­du­myzda­ se­bi­tiň­ eko­lo­gik ­ýag­da­ýy­ny ­düýp­li­ gowu­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len taslama­la­ryň bi­ri­ hem­ Garagumyň­ goý­nun­da­ dö­re­di­len­ «Al­tyn­ asyr»­ Türk­men­ kö­li­ bolup­ dur­ýar.­ Bu tas­la­ma­nyň dur­mu­şa geçiril­me­gi di­ňe bir ýurdu­myz­ üçin ­däl, ­eý­sem, ­tu­tuş­ se­bit ­üçin hem­ uly ­äh­mi­ýe­te eýe­dir.­ Şeý­le-­de­ gid­roteh­ni­ki­ top­lum Garagum­ säh­ra­sy­nyň­ tebigy gur­şa­wy­na, tu­tuş­ly­gy­na se­bi­tiň ekolo­gik ýag­da­ýy­na oňyn täsirini ýe­ti­rip, mö­hüm dur­muş­-ykdysa­dy ­me­se­le­le­ri­ çöz­mä­ge, ­şonuň­ bi­len­ bag­ly­lyk­da,­ suw­ we ýer ­se­riş­dele­ri­ni ­ne­ti­je­li­ ulanma­ga,­ öri­ meý­dan­la­ry­nyň goraglylygy­ny üp­jün et­mä­ge, maldar­çy­ly­gy hem­-de ekerançylygy ös­dür­mä­ge amat­ly şert­le­ri dö­red­ýär.­ 

     Daş­ky gurşaw­da ös­ýän ösüm­lik­le­riň äh­li­si­ jan­ly tebiga­tyň bio­lo­gik şalygy bolmak bi­len, ýa­ba­ny we me­de­ni ösüm­lik top­lum­la­ry­ny eme­le ge­tir­ýär. Te­bi­ga­tyň ha­zy­na­sy­na deňel­ýän ösüm­lik­ler asyrla­ryň do­wa­myn­da hem hal­ky­myz üçin dür­li kesel­le­ri bejermek­de gym­mat­ly se­riş­de bo­lup hyz­mat edip gel­ýär. 

     Ýurdumyz­ BMG­-niň­ te­bi­ga­ty,­ bio­lo­gik köp­dür­li­li­gi, ozon gatlagy­ny ­we­ daş­ky­ gurşa­wy­ go­ra­mak, çöl­leş­mä­ gar­şy­ göreşmek,­ ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi bi­len bag­ly esas goýu­jy­ resminama­la­ry­ny,­ kon­wen­si­ýa­la­ry­ny,­ tes­wir­na­ma­la­ry­ny­ tassykla­mak­ bi­len, ­bü­tin adam­za­dyň eş­ret­li gel­je­gi ug­run­da nusga­lyk iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­ýär. Ho­wa­nyň üýt­ge­megi bi­len bag­la­ny­şyk­ly hä­zir­ki döw­rüň wa­jyp me­se­le­le­ri­ni­ çöz­mek­de­ umu­ma­dam­zat ­ähmi­ýet­li­ iş­le­ri­ dur­mu­şa­ ge­çir­ýän ­Gahryman Arka­da­gy­my­zyň asyl­ly ýol­-ýö­rel­ge­le­rini my­na­syp do­wam etdirýän hor­mat­ly Preziden­ti­mi­ziň oňyn baş­lan­gyç­la­ry hal­ka­ra de­re­je­sin­de­ gyz­gyn ­gol­da­wa­ eýe ­bol­ýar. 

Arslan HAÝYDOW, TDP-niň Tagtabazar etrap komitetiniň partiýa guramaçysy, Mejlisiň deputaty